ราชวงศ์จักรี
ราชวงศ์จักรี
ตำแหน่งประมุข | พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรสยาม (พ.ศ. 2325 - 2492)พระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรไทย (พ.ศ. 2492-ปัจจุบัน) |
สถาปนา | พ.ศ. 2325 (พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช) |
ประมุข | |
- ผู้ก่อตั้ง | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช |
- ปัจจุบัน | พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช |
ดินแดน | ราชอาณาจักรไทย |
เชื้อชาติ | ไทย |
ที่มาของชื่อและสัญลักษณ์ประจำราชวงศ์จักรี
ชื่อของราชวงศ์จักรีมีที่มาจากบรรดาศักดิ์ "เจ้าพระยาจักรีศรีองครักษ์" ตำแหน่งสมุหนายก ซึ่งเป็นตำแหน่งทางราชการที่พระองค์เคยทรงดำรงตำแหน่งมาก่อนในสมัยกรุงธนบุรี คำว่า "จักรี" นี้พ้องเสียงกับคำว่า "จักร" และ "ตรี" ซึ่งเป็นเทพอาวุธของพระนารายณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระแสงจักรและพระแสงตรีไว้ 1 สำรับ และกำหนดให้ใช้เป็นสัญลักษณ์ประจำราชวงศ์จักรีสืบมาจนถึงปัจจุบันพระปฐมบรมมหาชนกแห่งราชวงศ์จักรี - พระมหาชนกพระองค์แรกแห่งราชวงศ์จักรี
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก "จะกล่าวถึงเจ้านายจำพวกซึ่งเป็นปฐมเป็นต้นแซ่ต้นสกุลเจ้าฟ้าแลพระองค์เจ้า หม่อมเจ้า หม่อมราชวงศ์แลเจ้าราชินิกุลที่เรียกนามว่า คุณ ว่า หม่อม มีบรรดาศักดิ์เนื่องในพระบรมราชวงศ์นี้ ซึ่งบัดนี้เป็นจำพวกต่างๆอยู่ จะให้รู้แจ้งว่าเนื่องมาแต่ท่านผู้ใด พระองค์ใด เป็นเดิมแต่แรกตั้งกรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยานี้มา พึงรู้โดยสังเขปว่าบุรุษนารีมีบรรดาศักดิ์ ซึ่งเรียกว่าเป็นจำพวกเจ้า คือเจ้าฟ้าแลพระองค์เจ้า หม่อมเจ้า หม่อมราชวงศ์ทั้งปวงนั้น ล้วนปฏิพัทธ์พัวพันสืบต่อลงมาแต่องค์สมเด็จพระมหาไปยกาธิบดี คือ องค์สมเด็จพระบรมชนกนาถ พระเจ้าหลวงของพระบาทสมเด็จพระปรโมรุถชามหาจักรีบรมนาถ ซึ่งปรากฏพระนามในบัดนี้ว่า พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ซึ่งเป็นปฐมบรมอัครมหาราชาธิราชในพระบรมมหาราชวัง"- จึงนับได้ว่า สมเด็จพระมหาไปยกาธิบดี หรือ สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก เป็นพระมหาชนกพระองค์แรกแห่งราชวงศ์จักรี และเป็นเจ้านายแห่งราชวงศ์จักรีพระองค์แรกอย่างแท้จริง โดย พระมหาสังข์เดิม ซึ่งเป็นพระมหาสังข์ที่ใช้บรรจุพระบรมอัฐของสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก เมื่อครั้งสมัยรัชกาลที่ 1 ซึ่งปัจจุบันใช้รดน้ำในพระราชพิธีมงคลให้แก่พระบรมวงศานุวงศ์เท่านั้น
รายพระนาม
พระมหากษัตริย์ไทย
ลำดับ | พระนาม | ขึ้นครองราชย์ | สิ้นสุดการครองราชย์ | |
---|---|---|---|---|
รัชกาลที่ 1 | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช | 6 เมษายน พ.ศ. 2325 | 7 กันยายน พ.ศ. 2352 | |
รัชกาลที่ 2 | พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย | 7 กันยายน พ.ศ. 2352 | 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 | |
รัชกาลที่ 3 | พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว | 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2367 | 2 เมษายน พ.ศ. 2394 | |
รัชกาลที่ 4 | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | 2 เมษายน พ.ศ. 2394 | 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 | |
รัชกาลที่ 5 | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว | 1 ตุลาคม พ.ศ. 2411 | 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 | |
รัชกาลที่ 6 | พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว | 23 ตุลาคม พ.ศ. 2453 | 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 | |
รัชกาลที่ 7 | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว | 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2468 | 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 (2478) | |
รัชกาลที่ 8 | พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล | 2 มีนาคม พ.ศ. 2477 (2478) | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | |
รัชกาลที่ 9 | พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | ปัจจุบัน |
กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
กรมพระราชวังบวรสถานพิมุข
พระนามเมื่อสถาปนา | โปรดเกล้าฯ สถาปนา | สิ้นสุดการดำรงตำแหน่ง | หมายเหตุ | |
สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระอนุรักษ์เทเวศร์ กรมพระราชวังบวรสถานภิมุข | ไม่มีข้อมูล | 20 ธันวาคม พ.ศ. 2349 |
สยามมกุฎราชกุมาร
- ดูบทความหลักที่ สยามมกุฎราชกุมาร
สยามบรมราชกุมารี
พระนามเมื่อสถาปนา | โปรดเกล้าฯ สถาปนา | สิ้นสุดการดำรงตำแหน่ง | หมายเหตุ | |
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี | 5 ธันวาคม พ.ศ. 2520 | ปัจจุบัน |
แผนผัง
สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก | พระอัครชายา (ดาวเรือง) | ||||||||||||||||||||||||
สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี | พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (2279-2325-2352) | กรมพระศรีสุดารักษ์ | |||||||||||||||||||||||
สมเด็จพระศรีสุลาไลย | พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (2310-2352-2367) | สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี | |||||||||||||||||||||||
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (2330-2367-2394) | พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (2347-2394-2411) | พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว (2351-2394-2408) | |||||||||||||||||||||||
กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ | |||||||||||||||||||||||||
สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี | สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา | ||||||||||||||||||||||||
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (2396-2411-2453) | สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า | สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง | |||||||||||||||||||||||
สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก | พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (2424-2453-2468) | ||||||||||||||||||||||||
สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี | พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว (2436-2468-2478-2484) | ||||||||||||||||||||||||
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล (2468-2478-2489) | พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช (2470-2489-ปัจจุบัน) | ||||||||||||||||||||||||
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น